14 de agosto de 2006

Incendios forestales en Galicia: preguntas y respuestas

Fotografía: Miguel Riopa

Como muchos gallegos me he pasado los últimos días preguntándome quién y por qué. Incluso he entrevistado a los dos expertos ofrecidos por la Universidade da Coruña para tratar de arrojar luz sobre la ola de incendios forestales.
Sin embargo, hasta el momento tanto políticos como expertos han hablado mucho, pero con demasiados rodeos y cambios de criterio como la supuesta trama incendiaria que un día avaló el ministro Rubalcaba como posible móvil, para decir días más tarde que era un hipótesis como otra cualquiera de la que no tenía pruebas. Esta tarde, consultando Vieiros en busca de información, he encontrado las preguntas y respuestas del colectivo ecologista Verdegaia, que tira por tierra algunas de los teorías que se han ido manejando estos días. Como es natural, desconozco si están en lo cierto, pero hasta ahora no había escuchado ni leído a nadie hablar con tal claridad, seguridad y aparente conocimiento de causa. Os invito a leer el texto, que me parece de mucho interés, pero adelanto algunas conclusiones:
1.- No hay trama incendiaria. La información de Julio Fariñas en La Voz ya apuntaba en esta dirección.
2.- Las causas inmediatas de los incendios son las quemas agrícolas y las quemas para crear prados. (Por increíble que parezca somos deficitarios de prados. Que se lo pregunten a los ganaderos que tienen costes de producción de leche más altos que los franceses porque tienen que dar pienso a las vacas).
3.- Las causas estructurales de los incendios son el abandono del medio rural, la llamada “cultura do lume” y la mala ordenación territorial.
4.- La ola de incendios no es tan grave como parece. Se le ha dado más importancia porque sale en televisión (en la era Fraga era impensable una cobertura como la que está haciendo la TVG) y porque los incendios se han registrado más cerca de las viviendas y en zonas costeras.
5.- La Xunta bipartita apenas ha cambiado la política forestal desarrollada por el PP.
6.- Es necesario invertir más en prevención sin reducir las partidas para extinción.

17 comentarios:

  1. A mí ya me parecía que lo de este año, siendo grave, no superaba a lo de otros años. Quizás sea la sobreabundancia de información la que hace parecer que haya más incendios.

    ResponderEliminar
  2. Anónimo7:13 p. m.

    ¿Los agricultores gallegos le dan pienso a las vacas? Ahora la culpa la tienen las vacas. Lo que faltaba. Pienso, luego existo.

    ResponderEliminar
  3. Anónimo7:20 p. m.

    Y dale con Riopa. Echave y Pardellas de van a canear....

    ResponderEliminar
  4. No soy especialista en la materia, pero en enero de este año el director xeral de Producción de la Consellería de Medio Rural, Antonio Oca, decía que la Xunta movilizará las tierras para que los ganaderos puedan aumentar las parcelas y así alimentar las vacas con más pasto y menos pienso, "que es más caro".

    ResponderEliminar
  5. Yo ya lo apuntaba en mi blog, que aunque este año se le había dado mucho bombo, no era mas que otros lo que pasa es q cada vez es mayor la madiacion de los medios de comunicacion y además,¿donde va a haber incendios en España si no es en Galicia que es la zona verde mas amplia de toda la peninsula? El resto de España está carbonizada por lo que es complicado que se de una situacion similar. Dejar un punte unicamente. ¿Porque en la provincia de Lugo no ha sucedido lo mismo que en el resto delas provincias gallegas?
    Un saludo y que no pase ná

    ResponderEliminar
  6. Anónimo8:14 p. m.

    Galiza achanta no Prestige forestal. Verdegaia é unha das poucas organizacións sociais galegas sen cor política. De feito, formáronna membros de Adega fartos das inxerencias do BNG. Eso permítelles exercer a súa función crítica malia que "os nosos" se atopen no Poder. Menos mal.

    ResponderEliminar
  7. Anónimo12:38 p. m.

    Estando basicamente de acordo co contido do informe verdegaia, teño que discrepar absolutamente nun aspecto que resulta fundamental na súa análise: a afirmación de que a causa fundamental dos lumes sexa a transformación en pasteiros do monte e/ou as queimas agrícolas. Resulta, cando menos, tan gratuita e falta de probas esa imputación como por exemplo a de intereses urbanísticos. Non hai mais que coller un mapa de usos ou de localización de explotacións para se decatar de que os lumes do 2006 NON se están a producir en zonas leiteiras. A explicación pudo ser certa hai anos, e agora mesmo pode ter certo sentido na Barbanza por exemplo, pero facela extensiva ao conxunto do país non é máis ca unha frivolidade similar ás que se están a escoitar por parte doutros opinantes. É unha mágoa.

    ResponderEliminar
  8. Anónimo12:41 p. m.

    En canto ao que di o Sr. Marcos Sanluis sobre a mobilización de terras improdutivas, con todo o respecto téñolle que dicir que é coma escoitar a música sen coñecer a letra.

    ResponderEliminar
  9. Pois tamén con todo o respecto teño que dicirlle que esa afirmación non é miña, senón do director xeral de Producción da Consellería de Medio Rural, Antonio Oca, tal e como aparece atribuído no comentario.

    ResponderEliminar
  10. Anónimo5:57 p. m.

    Ese Oca non ten nin puta idea. Feiraco e Leite Río, as únicas dúas empresas leiteiras galegas, quixeron mercar Leite Celta. E foron os portugueses de Lactogal os que levaron o gato á auga. ¡¡¡Oca non se entera!!! Mexan por nos e dicimos que chove. O tal Oca está fora de xogo.

    ResponderEliminar
  11. Anónimo1:14 a. m.

    Sr. Sanluis, xa me decatara de que se trataba de declaracións (resumidas ao xeito xornalistico, supoño) do Sr. Oca, ata alí chego. O problema está no contexto. Falar da mobilización de terras improdutivas nun contexto de acusacións aos gandeiros de seren responsables , ainda que parcialmente, dos lumes, resulta, ao meu xeito de ver, cando menos arriscado. E menos mal que vostede adianta que non é experto na materia....
    Se non lle importa, deixolle a vostede algúns interrogantes, para que, se o ten a ben, traballe no asunto.
    Por exemplo, sabería dicir cal é a superficie do rural (cultivada ou a monte, tanto me ten) da que non se coñece o propietario?? Ao mellor falamos, según zonas, de entre un 5 e un 15% (case o dobre se falamos exclusivamente de monte). Outra: sabe vostede que superficie está abandonada na práctica polos seus propietarios, que na maioría das ocasións nin sequera serían capaces de as dentificar no terreo? Pois ao mellor se leva vostede unha sorpresa.
    Obviamente, todas esas terras constitúen un auténtico polvorín cando o ambiente é seco e sopra o vento, con ou sen tramas organizadas.
    A cuestión é crara: ou esas terras pasan a ser aproveitadas (vía expropiación, arrendamento forzoso, banco de terras ou o que se queira) ou a proxima vez vai arder ata a torre de hercules. Os anteriores non tiñan nin interese nin bemoles para dar o paso. Estes amosan interese, pero dubido moito que teñan o que hai que ter para arriscar unha perda de eleccións, dado que estamos nun pais onde todo o mundo ten terras "na aldea".
    En canto a se o Sr. Oca ten ou non ten idea, non teño o gusto de o coñecer persoalmente, pero en principio meréceme todos os respectos. Ao mellor resulta que a Administración ten como misión principal axudar ao Sr. Lence, propietario de Leite Río, a facer negocios en función do seu lugar de nacemento. De ser así, eu tamén son galego, ou sexa que a ver se me botan unha man, que ando fatal de pasta.

    ResponderEliminar
  12. Tan só algunhas aclaracións para evitarmos malentendidos. Se do informe Verdegaia se desprende algunha acusación, será responsabilidade de Verdegaia. A miña alusión ó sector leiteiro referíase única e exclusivamente a exemplificar un caso que confirma a escaseza de pasto que apunta Verdegaia. Se disto alguén conclúe que eu responsabilizo os gandeiros dos lumes forestais está errado. Non era esa a miña intención, pero ademais esa posible interpretación non responde á literalidade do meu texto. Cadaquén é libre de interpretar o que queira. Unha cousa máis: se fose experto non tería necesidade de recorrer a un informe elaborado por unha entidade. A miña única intención era difundir un texto que me parecía de interese, sexa ou non totalmente acertado. Non pretndo sentar cátedra nin moito menos. Teño tantas dúbidas como o que máis, pero penso que o debate en si mesmo é positivo. Hai unha estrana teima nalgunhas audiencias en pensar que cando un xornalista escribe sobre algo ou entrevista a alguén suscribe o que di. Non acabo de entendelo. Por último, non teño a máis remota idea sobre as responstas das preguntas que vostede formula, que me parecen de interese. Non dubide de que en canto teña oportunidade formularei esas preguntas. A única pena que teño é non ter tempo para tratar con máis profundidae este tema.

    ResponderEliminar
  13. Anónimo9:25 a. m.

    Moitas gracias por facilitar ese debate, e sobre todo polo ton que emprega na resposta.

    ResponderEliminar
  14. Gracias a vostede, tamén polo seu ton e polas súas achegas, todas de interese.

    ResponderEliminar
  15. Eu, ao igual que Marcos, non son nin moito menos especialista na materia e o meu comentario é como simple cidadán da rúa. Vou punto por punto:

    | "Trama incendiaria e gravidade dos incendios". Eu non a descartaría de todo. Penso que o deste ano é máis grave cos demáis. Ao mellor non tanto pola cantidade, pero sí pola calidade. Hai moitísimas coincindencias moi sospeitosas... que ardan as inmediacións das dúas casas de Touriño ao mesmo tempo, os horarios do lume, a boa planificación e execución dos lumes, etc. Aquí cheira algo. Penso que hai un salto cualitativo moi grande na "mecánica dos lumes".

    |"Quemas para crear prados". Non o acababa de ver e, despois do que aquí se ten falado, menos.

    | "Causas estructurais". Non o vexo tanto como unha causa senón como un agravante. É dicir, o feito de ter unha falla de ordeamento do territorio e o abandono do medio rural non planta o lume, pero, unido á cultura do lume, obviamente sí fai que sexa moitísimo máis destructivo e se propague máis.

    | Estou totalmente dacordo cos puntos 5 e 6.

    | Hai outro punto que é o tema dos brigadistas é que semella que está a coller cada vez máis forza. Ven hoxe en Vieiros que o Sindicato Labrego Galego acusa a brigadistas pontevedreses de neglixencia e, mesmo, de boicot nalgúns casos.

    ResponderEliminar
  16. Tiven a ocasión de falar con Xan Duro, o coordenador xeral de Verdegaia. Tan só quería matizar que cando falo de que a situación non foi tan grave, segundo o seu informe, en realidade refírense a que non foi tan excepcional respecto doutros anos. Evidentemente para eles a situación si que é grave.

    ResponderEliminar
  17. Anónimo8:32 p. m.

    Gran periodista de investigación Don Julio Á. Fariñas.

    ResponderEliminar

Compartir